LDL สูง รู้ได้ไงว่าปกติ หรือเป็นโรค?
หลายคนพอเห็นค่า LDL สูง แต่ TG ไม่สูง หรือสัดส่วนไขมันดี (Ratio) ดี ก็คิดว่าเป็นผลจาก Lifestyle หรือการกินที่ปรับให้ใช้ไขมันเป็นพลังงาน แต่ความจริงคือ เราไม่สามารถมั่นใจเอง 100% เพราะ LDL สูงเป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้อายุสั้นจาก โรคหัวใจ
ก่อนจะมั่นใจว่าปลอดภัย ให้ดูค่าประกอบก่อนครับ
ส่วนตัวผมใช้แนวทางนี้:
ถ้า LDL สูงไม่นาน → ให้ดูค่าเลือด
ถ้า LDL สูงมานาน → ให้ดูร่องรอยในหลอดเลือด ก่อนพิจารณาการรักษา
LDL สูงไม่นาน ดูค่าเลือด
1.ดูค่า ApoB
ApoB เป็นโปรตีนบนอนุภาคไขมันที่มีแนวโน้มก่อให้เกิดคราบพลัคในหลอดเลือด
ถ้า LDL สูง แต่ ApoB ปกติ → หมายความว่า LDL มีขนาดใหญ่ อาจไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดคราบไขมัน
ถ้า LDL และ ApoB สูงทั้งคู่ → มีแนวโน้มเสี่ยงโรคหัวใจมากขึ้น ควรรักษา
2.ดูค่า hs-CRP วัดระดับการอักเสบ
hs-CRP สูง = การอักเสบในร่างกาย ซึ่งเป็นปัจจัยเสริมให้ LDL ทำลายหลอดเลือด
ถ้า LDL สูง แต่ hs-CRP ต่ำ → มีโอกาสที่ LDL ไม่ได้ก่อให้เกิดปัญหาหลอดเลือด
ถ้า LDL สูง และ hs-CRP สูง → เสี่ยงอักเสบเรื้อรังและโรคหัวใจ ควรระวัง
ถ้า LDL สูงมานาน (โดยเฉพาะ เกิน 5 ปี) → ตรวจหาร่องรอยโรค คราบไขมันในหลอดเลือด
1.Coronary Artery Calcium (CAC) Score
ตรวจคราบหินปูนในหลอดเลือดหัวใจด้วย CT Scan
ถ้าค่า CAC เป็น 0 → หลอดเลือดสะอาด ไม่มีคราบหินปูน LDL อาจไม่เป็นปัญหา
ถ้าค่า CAC ขึ้น → แสดงว่า LDL ที่เราคิดว่าดี อาจไม่ได้ดีจริง ควรเริ่มรักษาและปรับ Lifestyle จริงจัง
2.Carotid Doppler Ultrasound – ตรวจหลอดเลือดคอ
อัลตราซาวนด์ดูหลอดเลือดคอ เพื่อดูว่ามีคราบไขมันสะสมหรือไม่ ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อ โรคหลอดเลือดสมอง
ส่วนตัวผมชอบทำ CT Calcium เพราะใกล้ชิดกับหัวใจมากกว่า และมีค่าตัวเลขชัดเจน ใช้เป็นแนวทางรักษาและปรับโปรแกรมออกกำลังกายได้แม่นยำ
สรุป
กรณีที่ LDL สูง แต่ความเสี่ยงต่ำ (อาจไม่ต้องกินยา)
ApoB ปกติ
hs-CRP ต่ำ
CAC Score เป็น 0 หรือ Carotid Doppler ไม่พบคราบพลัค
กรณีที่ LDL สูง และมีความเสี่ยงของจริง (ควรกินยา)
ApoB สูง
hs-CRP สูง
CAC Score ไม่เป็น 0
Carotid Doppler พบคราบพลัค
สุดท้าย แม้ LDL สูง แต่ค่าอื่นดี ยังไม่สงสัย LDL สูงจากโรคไขมันสูง ก็ควรติดตามเป็นระยะ ยิ่งค่าต่างๆ อยู่ในระดับก้ำกึ่ง ถ้าไม่กินยา ยิ่งต้องตรวจบ่อยขึ้น เพื่อป้องกันปัญหาในระยะยาวที่เกิดกับหัวใจ และสมอง ครับ
หมอแอร์
หมอหัวใจและการกีฬา
Certified Sports Cardiology, Barcelona Hub